Chương 13: Dụng Gián

2023-02-19 15:13:45

Việc dùng người trong ba quân không ai thân tín bằng gián điệp, không ai được khen thưởng bằng gián điệp, không việc gì cơ mật bằng gián điệp

Tôn Tử nói: Phàm đem 10 vạn quân đi xa ngàn dặm, bá tính chi phí, quốc gia cung cấp mỗi ngày ngàn lượng vàng; trong ngoài nước dao động bất an, quân vận chuyển mệt nhọc trên đường, 70 vạn nhà không thể tiến hành sản xuất bình thường. Hai bên dằng co mấy năm để tranh thủ một ngày thắng lợi. Nếu hà tiện tước vị và kim tiền, không hiểu địch tình, đó là bất nhân, người như thế không phải là tướng lĩnh giỏi; tướng lĩnh như thế cũng không phải là người phò tá tốt của quân vương; bậc quân vương như thế cũng không phải là bậc quân vương có thể thắng lợi. Cho nên quân vương thông minh, tướng lĩnh tài giỏi sở dĩ xuất binh chiến thắng, hơn người là vì đã biết trước địch tình; muốn biết trước địch tình không thể dùng phương pháp mê tín cầu quỷ thần, không thể dùng sự tình tương tự để suy diễn, cũng không thể dùng bói toán xem sao, xem ngày để định đoạt, tất phải lấy ở người biết rõ địch tình.

Cho nên, gián điệp có 5 loại: hương gián, nội gián, phản gián, tử gián, sinh gián. Dùng 5 loại gián điệp khiến địch không mò được qui luật hành động của ta, đó là phương pháp thần diệu khôn lường, là pháp bảo của quân vương. Hương gián là lợi dụng người dân bình thường trong nước địch làm gián điệp. Nội gián là dùng quan lại địch làm gián điệp. Phản gián là mua chuộc gián điệp của địch phái đến nước ta quay lại phục vụ ta. Tử gián là cố ý đưa tin tình báo giả tạo để gián điệp ta tiết lộ cho gián điệp địch, địch mắc câu bị lừa bèn giết gián điệp. Sinh gián là phái gián điệp đến đất địch mà vẫn có thể trở về báo cáo. 

Cho nên, việc dùng người trong ba quân không ai thân tín bằng gián điệp, không ai được khen thưởng bằng gián điệp, không việc gì cơ mật bằng gián điệp. Không phải người tài trí hơn người không thể dùng được gián điệp; không phải người nhân nghĩa không thể sử dụng được gián điệp; không phải người khéo léo cẩn thận thì không trở thành gián điệp thành công trong hoạt động tình báo. Vi diệu thay! Vi diệu thay! Quả không có việc gì không dùng gián điệp! Nếu chưa tiến hành hoạt động gián điệp mà đã bị địch biết rồi, phải giết cả gián điệp lẫn người tố cáo gián điệp.

Phàm quân ta chuẩn bị tiến công quân địch, chuẩn bị đánh chiếm thành trì, chuẩn bị giết người của địch, phải hiểu chủ tướng giữ thành, hiểu các trợ thủ bên cạnh chủ tướng, quan lại truyền đạt thông tin, quan lại canh gác, tên họ mưu sĩ, chỉ thị cho gián điệp ta phải tìm hiểu những điều đó rõ ràng.

Phải điều tra rõ gián điệp địch phái đên do thám ta, mua chuộc lợi dụng chúng, sau khi đã mua chuộc được thì thả về nước địch dùng làm phản gián. Thông qua gián điệp biết được địch tình, hương gián nội gián đều có thể sử dụng. Thông qua gián điệp biết được địch tình, có thể dùng tử gián ngụy tạo thông tin giả truyền cho địch. Thông qua gián điệp biết được địch tình, có thể dùng sinh gián. Việc sử dụng 5 loại gián điệp này, bậc quaan vương phải biết, muốn biết được địch tình chính xác phải dùng phản gián, dùng phản gián phải đãi ngộ trọng hậu. 

Ngày xưa, triều Ân hưng thịnh là nhờ vua nhà Ân trọng dụng Y Chí (Y Doãn) hiểu biết tình hình triều Hạ; nhà Chu hưng thịnh là nhờ trọng dụng Lữ Nha, am hiểu tình hình nhà Ân. Cho nên, bậc quân vương cao minh, tướng lĩnh tài giỏi dùng người có tài trí làm gián điệp tất thành công lớn; đó là cương yếu của phép dùng binh tác chiến, toàn quân theo tình báo gián điệp mà hành động.